Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực phát triển nhanh, bền vững của mỗi quốc gia

Chiều 18/12, tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06 đã chủ trì Hội nghị sơ kết 01 năm triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW, 5 năm thực hiện chương trình tổng thể cải cách hành chính Nhà nước, 4 năm triển khai Đề án 06.

Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp kết nối trực tuyến từ Trụ sở Chính phủ tới 34 tỉnh, thành phố. Tham dự hội nghị tại điểm cầu Đắk Lắk có Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hồ Thị Nguyên Thảo cùng đại diện lãnh đạo các sở, ngành hữu quan.

Báo cáo tại hội nghị cho biết, thời gian qua, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quyết liệt chỉ đạo, triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện ngày càng hiệu quả, thiết thực công tác chuyển đổi số quốc gia và cải cách hành chính; đẩy mạnh cải cách hành chính gắn với chuyển đổi số đã được triển khai trên hầu hết các lĩnh vực. Đồng thời, tổ chức triển khai quyết liệt Đề án 06 từ Trung ương đến cơ sở, được người dân, doanh nghiệp đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.

Hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách liên quan đến khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải cách hành chính và Đề án 06 được tập trung sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện. Giai đoạn 2021-2025, Chính phủ đã trình Quốc hội xem xét, thông qua 28 dự án luật và 01 nghị quyết để tạo đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải cách hành chính và Đề án 06; ban hành 91 nghị định thi hành các luật liên quan.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số có bước phát triển mạnh mẽ, rộng khắp, lan tỏa tới hầu hết các ngành, lĩnh vực và mọi mặt đời sống. Hạ tầng số đã có bước “nhảy vọt” về năng lực, công nghệ và chất lượng: Phủ sóng 5G đến gần 59% dân số; tốc độ internet tăng 50 bậc, từ vị trí khoảng 60-70 thế giới năm 2020 vào top 20 thế giới năm 2025.

Chính phủ số được đẩy mạnh; dịch vụ công trực tuyến ngày càng được hoàn thiện. Đến nay, tỷ lệ hồ sơ trực tuyến toàn trình đạt 36,8%. Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Việt Nam năm 2024 xếp hạng 71/193, tăng 15 bậc so với năm 2020.

Kinh tế số có bước phát triển vượt bậc, số lượng doanh nghiệp công nghệ số tăng nhanh từ 58.000 (năm 2020) lên khoảng 80.000 (năm 2025); kim ngạch xuất khẩu sản phẩm công nghệ số năm 2025 ước đạt 172 tỷ USD, tăng gấp hơn 1,7 lần so với năm 2020; quy mô thương mại điện tử năm 2025 ước đạt 36 tỷ USD, gấp 3 lần năm 2020; thanh toán không dùng tiền mặt được phổ cập rộng khắp từ thành thị đến nông thôn; ước giá trị thực hiện năm 2025 gấp 26 lần GDP với hơn 20,2 tỷ giao dịch/năm; công tác quản lý thuế, hóa đơn điện tử được triển khai quyết liệt, hiệu quả, góp phần tăng thu ngân sách nhà nước. Cuối năm 2025, đã xử lý 8,5 tỷ hóa đơn điện tử (tăng 3,4 lần so với năm 2022).

Việc triển khai Đề án 06 được thúc đẩy mạnh mẽ, lan tỏa, mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân, doanh nghiệp. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phát huy hiệu quả thiết thực (làm sạch 57,9 triệu dữ liệu đất đai, 107 triệu dữ liệu hộ tịch, trên 100 triệu dữ liệu về bảo hiểm, 35,08 triệu bản ghi giấy phép lái xe…).

Nền tảng VNeID là công cụ số phục vụ cho người dân, doanh nghiệp được sử dụng rộng rãi; nhiều tiện ích phục vụ người dân, doanh nghiệp được tích hợp như tài chính, ngân hàng, giáo dục, y tế...

Nhân lực số phát triển về cả số lượng và chất lượng, thu hút 40 triệu lượt người tham gia trên các nền tảng đào tạo trực tuyến; trong đó có phong trào Bình dân học vụ số. Công tác cải cách hành chính được triển khai quyết liệt, đồng bộ, sâu rộng, gắn kết chặt chẽ với chuyển đổi số và Đề án 06.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, quá trình triển khai nhiệm vụ còn gặp một số khó khăn, hạn chế như: nhiều mục tiêu chưa hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025 như giá trị tăng thêm của kinh tế số năm 2025 chiếm gần 14% GDP, không đạt mục tiêu đề ra là 20% GDP; nguồn lực tài chính cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số chưa tương xứng với yêu cầu; nhiều nhiệm vụ tại các chương trình, kế hoạch, đề án triển khai còn chậm tiến độ, chưa có sự chuyển biến rõ nét; hạ tầng số chưa đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi thực tiễn (vùng sâu, vùng xa còn gặp khó khăn trong việc tiếp cận internet ổn định); việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính còn chậm…

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan, là sự lựa chọn mang tính chiến lược, ưu tiên hàng đầu trong đầu tư và là động lực phát triển nhanh, bền vững của mỗi quốc gia. Do đó, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cải cách hành chính và Đề án 06 phải được triển khai quyết liệt, toàn diện, đồng bộ, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, tạo nhiều đột phá để Việt Nam bắt kịp, tiến cùng và vươn lên so với khu vực, thế giới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính lưu ý, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cải cách hành chính và Đề án 06 phải gắn kết chặt chẽ với việc thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp, tinh gọn bộ máy, với phương châm “Bộ máy tinh gọn - Dữ liệu kết nối - Quản trị thông minh”, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, chủ thể, là động lực, là nguồn lực.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo quyết liệt, ưu tiên bố trí đầy đủ, kịp thời nguồn lực để hoàn thành sớm các nhiệm vụ đã được Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo của Chính phủ giao, bảo đảm tiến độ, chất lượng; phát huy hiệu quả vai trò các Tổ Công tác giúp việc Ban Chỉ đạo của Chính phủ trong việc thành lập các đoàn công tác để đôn đốc, hướng dẫn, tổng hợp các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai, kịp thời báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để giải quyết dứt điểm.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh phát triển hạ tầng viễn thông; khẩn trương triển khai nền tảng VNeID trở thành công cụ số quốc gia phục vụ người dân, doanh nghiệp; phát triển các dịch vụ công trực tuyến và cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; tăng cường các giải pháp đảm bảo an ninh mạng…

Thủ tướng Phạm Minh Chính kêu gọi cộng đồng doanh nghiệp công nghệ hãy phát huy tinh thần dân tộc, dám nghĩ lớn, làm lớn, tiên phong làm chủ công nghệ lõi, đưa trí tuệ Việt Nam vươn tầm thế giới; mỗi người dân hãy chủ động trở thành những “công dân số” văn minh, tích cực học tập, nâng cao kỹ năng số để làm chủ tương lai, chung tay xây dựng một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, hạnh phúc…