PHÁT HUY TINH THẦN CÁCH MẠNG THÁNG TÁM TIẾP TỤC XÂY DỰNG QUÊ HƯƠNG ĐẮK LẮK NGÀY CÀNG GIÀU ĐẸP

Năm 1945, Nhân dân các dân tộc tỉnh Đắk Lắk dưới sự lãnh đạo của Đảng đã nhất tề đứng dậy làm nên thành công cuộc Cách mạng Tháng Tám trên địa bàn, mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử phát triển của tỉnh nhà. 72 năm đã qua, nhưng tinh thần Cách mạng Tháng Tám luôn là sức mạnh để Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Đắk Lắk xây dựng quê hương giàu đẹp.

Trước Cách mạng Tháng Tám, các cuộc khởi nghĩa và phong trào công nhân chống lại ách thống trị của thực dân Pháp diễn ra rất sôi nổi ở Đắk Lắk. Tiêu biểu như: Cuộc khởi nghĩa N'Trang Gưh (1887-1913), khởi nghĩa của Ama Jhao (1889 - 1905); khởi nghĩa của N'Trang Lơng (1912 - 1935); cuộc đấu tranh của công nhân đồn điền Mai Dô (1927), đồn điền CHPI (1933), đồn điền CADA (1940). Các cuộc đấu tranh trong giai đoạn này chưa có sự lãnh đạo trực tiếp của tổ chức Đảng nên đều thất bại. Mặc dù vậy, nó đã chuẩn bị mảnh đất màu mỡ để hạt giống cách mạng phát triển mạnh mẽ khi có Đảng gieo mầm.

Tháng 11/1931, Pháp hoàn tất việc xây dựng Nhà đày Buôn Ma Thuột với dã tâm dùng sự khắc nghiệt của rừng thiêng nước độc và sự tra tấn dã man để tiêu diệt ý chí của những người cộng sản, nhưng không ngờ nơi đây lại trở thành trường học cách mạng, nơi ươm mầm cách mạng trong Nhân dân, nơi tình yêu thương, đoàn kết dân tộc nảy nở. Thông qua các hình thức tuyên tuyền của Đảng nhiều binh lính, công chức, trí thức người Êđê như: Y Bih Aleo, Y Blốk Êban, Y Út, Y Nuê, Y Ngông Niê Kdăm… những người được Pháp đào tạo phục vụ cho âm mưu dùng người Thượng trị người Thượng được giác ngộ trở thành đầu mối phát triển ảnh hưởng của Đảng và xây dựng các cơ sở cách mạng trong Nhân dân.

Ngày 09/3/1945, Nhật đảo chính Pháp trên toàn Đông Dương, bọn thực dân Pháp ở Đắk Lắk cũng nhanh chóng đầu hàng Nhật. Các chiến sĩ cộng sản được giải phóng khỏi Nhà đày Buôn Ma Thuột trở về hoạt động, lãnh đạo phong trào cách mạng.

Ngày 14/8/1945, Nhật Hoàng tuyên bố đầu hàng Đồng minh không điều kiện, thời cơ thuận lợi giành chính quyền đã đến. Tại Đắk Lắk, ở nông thôn và thị xã đâu đâu cũng sục sôi  khí thế khởi nghĩa.

Ngày 17/8/1945, Tỉnh bộ Việt Minh Đắk Lắk quyết định khởi nghĩa giành chính quyền ở các đồn điền CADA, cây số 24 và đồn điền cây số 07. Trong ngày 19/8/1945 chính quyền cách mạng đã được thành lập ở một loạt đồn điền và buôn làng từ cây số 03 đến cây số 49 dọc theo quốc lộ 21 (nay là QL26) và đường số 08 lên Mê Wal.

Ngay tối ngày 19/8/1945, tại số nhà 57 Lý Thường Kiệt, thị xã Buôn Ma Thuột, Ban lãnh đạo lâm thời của tỉnh triệu tập hội nghị khẩn cấp cấp quyết định giành chính quyền ở cấp tỉnh và cử ra Ủy ban khởi nghĩa tỉnh, do đồng chí Phan Kiệm làm Trưởng ban. Ngày 22/8/1945, Ban lãnh đạo lâm thời tỉnh họp Hội nghị mở rộng, Hội nghị quyết định tổng khởi nghĩa ở thị xã Buôn Ma Thuột và cả tỉnh.

15 giờ, ngày 24/8/1945, cuộc mít tinh trọng thể diễn ra tại sân vận động thị xã Buôn Ma Thuột. Đây là cuộc tập hợp biểu dương lực lượng của các tầng lớp Nhân dân đến hoan nghênh và chào mừng chính quyền cách mạng tỉnh. Bộ máy chính quyền bù nhìn ở các địa phương, trước khí thế áp đảo của cách mạng đã tê liệt hẳn, chỉ trong vòng một tuần lễ sau, chính quyền cách mạng được thiết lập ở hầu hết các huyện, tổng và các buôn làng. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền của Nhân dân các dân tộc thành công rực rỡ.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám 1945  đã đưa Nhân dân các dân tộc Đắk Lắk từ thân phận nô lệ trở thành người tự làm chủ vận mệnh của mình để thực hiện khát vọng độc lập - tự do - hạnh phúc. Từ đây lịch sử đấu tranh của các dân tộc Đắk Lắk bước sang kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập, tự do, tự mình xây dựng và bảo vệ thành quả do cách mạng đã mang lại.

Chặng đường 72 năm qua, dân tộc ta đã vượt qua muôn vàn khó khăn kết thúc thắng lợi kháng chiến chống Pháp với một Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu; với chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử ta đã đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội.

Trong công cuộc đổi mới đất nước, mặc dù gặp không ít khó khăn, thách thức, nhưng với sự lãnh đạo của Đảng Nhân dân đã đạt được nhiều thành tựu mang ý nghĩa sử to lớn. Cùng với cả nước, Đảng bộ, chính quyền, quân và Nhân dân các dân tộc Đắk Lắk đã và đang phát huy tinh thần Cách mạng Tháng Tám trong xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp.