Nhân rộng mô hình chăm sóc thay thế cho trẻ em tại gia đình

Một dự án về mô hình chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và dễ bị tổn thương sẽ được triển khai tại Việt Nam trong hơn mười năm, với hai địa bàn thí điểm đầu tiên là Hà Nội và Thái Nguyên.

Đây là thông tin từ hội nghị triển khai dự án Thí điểm mô hình chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và dễ bị tổn thương do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phối hợp Tổ chức Care for Children tổ chức diễn ra tại Hà Nội vào ngày 20-11.

Theo đó, dự án này được triển khai thành bốn giai đoạn, với thời gian khoảng 12 năm. Giai đoạn 1 sẽ triển khai thí điểm tại Hà Nội và Thái Nguyên.

Thống kê của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cho biết, hiện cả nước có khoảng 1,5 triệu trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trong đó có 170 nghìn trẻ em mồ côi, trẻ em bị bỏ rơi, không nơi nương tựa. Hơn 22 nghìn trẻ em đang được nuôi dưỡng trong các cơ sở bảo trợ xã hội.

Để trẻ em có được sự chăm sóc từ cộng đồng, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã chỉ đạo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Thái Nguyên, Thanh Hóa và Đà Nẵng triển khai mô hình thí điểm chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tại gia đình.

Tuy nhiên, theo đánh giá, việc chăm sóc thay thế hiện nay vẫn còn một số những khó khăn như: Nhận thức của cộng đồng về chăm sóc thay thế trẻ em còn hạn chế do hình thức chăm sóc này vẫn còn mới tại Việt Nam nên cộng đồng chưa tham gia nhiều, chủ yếu việc nhận nuôi trẻ vẫn chỉ là do người thân, họ hàng. Số lượng đối tượng là người khác trong cộng đồng chưa được áp dụng nhiều. Đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ trẻ em tại cơ sở, đặc biệt là đội ngũ cộng tác viên, nhân viên công tác xã hội còn thiếu các kiến thức, kỹ năng trong việc đánh giá trẻ em và gia đình nhận chăm sóc thay thế, kỹ năng giám sát đánh giá quá trình chăm sóc thay thế trẻ em tại các gia đình.

Nhằm giúp Việt Nam triển khai mô hình chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, Tổ chức Care for Children cùng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội triển khai dự án thí điểm mô hình chăm sóc thay thế cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt và dễ bị tổn thương. Trong giai đoạn đầu, Care for Children cùng với các đối tác thuộc Chính phủ khởi động dự án thí điểm với một số các cơ sở bảo trợ xã hội công lập để thiết lập nên các mô hình thí điểm và xây dựng tài liệu, chương trình đào tạo về chăm sóc thay thế cho toàn quốc. Giai đoạn 2 sẽ triển khai toàn quốc thông qua một chương trình đào tạo chiến lược…

Theo Thứ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Hồng Lan, sự hợp tác với Care for Children sẽ là cơ sở để nhân rộng mô hình toàn quốc.

Cũng theo đại diện của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, khi trẻ sống trong môi trường gia đình, các em sẽ có cơ hội phát triển đầy đủ hơn cả về thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em tại các cơ sở tập trung chỉ là biện pháp cuối cùng khi mà trẻ chưa có cơ hội được chăm sóc nuôi dưỡng tại gia đình thay thế. Bà Lan cho hay: “Thực tế cũng cho thấy rằng việc chăm sóc thay thế cho trẻ em tại gia đình sẽ tiết kiệm chi phí và quan trọng hơn là trẻ hòa nhập tốt hơn, chỉ số IQ, EQ của trẻ phát triển tốt hơn khi được chăm sóc, nuôi dưỡng tập trung”.

Care for Children là tổ chức phi chính phủ quốc tế hoạt động tại châu Á, với mục tiêu là chứng kiến một triệu trẻ em được chuyển từ các cơ sở trợ giúp xã hội về chăm sóc tại các gia đình ở địa phương. Tổ chức này đã thực hiện các dự án chăm sóc thay thế cho trẻ em tại Trung Quốc và Thái-lan