Hát Xoan và Bài chòi được xem xét là di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại

Sáng 4/12, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Jeju, Hàn Quốc, Kỳ họp thứ 12, Ủy ban Liên Chính phủ Công ước UNESCO 2003 chính thức khai mạc. Hội nghị diễn ra từ ngày 4-9/12. Tại Hội nghị này hồ sơ Hát Xoan Phú Thọ và Nghệ thuật Bài chòi Trung Bộ của Việt Nam sẽ được xem xét để đưa vào Danh sách di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại.

Năm 2011, khi Hát Xoan trở thành di sản cần bảo vệ khẩn cấp, chỉ có 13 câu lạc bộ Hát Xoan và nay con số này đã là 33, với cả nghìn thành viên.

Đưa Hát Xoan lan tỏa trong đời sống từ gia đình, trường học đến các liên hoan là nỗ lực của cả chính quyền và cộng đồng, đáp ứng khuyến nghị từ UNESCO. Hiện có hơn 300 di tích liên quan đến Hát Xoan, gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương được tôn tạo, trở thành không gian diễn xướng hát Xoan.

Đề án Bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể Hát Xoan Phú Thọ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2013 vẫn đang được triển khai gồm: Thiết lập quỹ bảo tồn Xoan, xuất bản tài liệu giáo dục, hỗ trợ nghệ nhân.

Trong kỳ họp này của Ủy ban Liên Chính phủ Công ước UNESCO 2003, nhiều khả năng, Hát Xoan sẽ là di sản đầu tiên trên thế giới có sự chuyển đổi đặc biệt từ danh sách "cần được bảo vệ khẩn cấp" và trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Hồ sơ đề cử quốc gia “Nghệ thuật Bài chòi Trung bộ Việt Nam” do Viện Âm nhạc phối hợp với 9 tỉnh, thành phố (từ Quảng Bình đến Khánh Hòa) đã được hoàn thành và gửi đến UNESCO vào tháng 3/2016.

Bài chòi là một loại hình nghệ thuật dân ca và trò chơi dân gian truyền thống đặc sắc của miền Trung. Cái thú của Bài chòi không phải ở thắng thua mà là niềm vui đầu năm giữa hàng xóm láng giềng với những câu hát bình dị mà đầy chất thơ.

Có thể tìm thấy trong lời hát Bài chòi tình thương yêu cha mẹ, tình nghĩa thầy trò, tình nghĩa vợ chồng... không chỉ mang tính nhân văn, mà còn có ý nghĩa giáo dục về đạo đức, nhân cách, lối sống cao đẹp, hướng con người đến những giá trị, chuẩn mực đạo đức cao đẹp hơn.

Trong lần họp này có 35 hồ sơ được Hội đồng xem xét đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại điện nhân loại, dự kiến kết quả sẽ được công bố ngày 7/12.