Mo Mường của tỉnh Đắk Lắk được ghi vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Mo Mường là di sản văn hóa độc đáo, gắn với đời sống của đồng bào Mường, từ lúc sinh ra, trưởng thành cho đến khi qua đời. Mo Mường trên địa bàn các huyện Ea Kar, Krông Năng, Ea H’leo, Krông Bông và thành phố Buôn Ma Thuột vừa mới được đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Ngày 21/2/2024, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có Quyết định số 393/QĐ-BVHTTDL về việc ghi danh Tập quán xã hội và tín ngưỡng Mo Mường của tỉnh Đắk Lắk vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Mo Mường là di sản văn hóa quý của đồng bào dân tộc Mường, là hoạt động diễn xướng văn hóa dân gian được thể hiện trong các nghi lễ gắn với đời sống tín ngưỡng tâm linh của người Mường. Không gian tổ chức các hoạt động diễn xướng và lời mo được diễn ra trong đời sống cộng đồng và trong từng gia đình. Chủ thể thực hành mo Mường là các thầy mo, là những người giữ tri thức mo, thuộc lòng hàng vạn câu mo (gồm các bài văn vần, thơ mo chứa nhiều câu chuyện cổ, truyền thuyết dân gian, thần thoại, sử thi, các câu chuyện đó phản ánh lịch sử, giải thích sự vật, hiện tượng trong cuộc sống thời xa xưa) và thông thạo các nghi lễ, tập quán, phong tục, là người có uy tín được cộng đồng tin tưởng.

Mo Mường được hợp thành bởi ba yếu tố: Lời Mo, môi trường diễn xướng và chủ thể thực hành diễn xướng mo (nghệ nhân Mo). Trong đó, lời mo gắn liền với nghệ nhân mo chiếm vị trí quan trọng nhất. Người Mường không có chữ viết riêng, nên các bài mo (bài khấn) được lưu truyền từ thế hệ thầy mo này qua thế hệ thầy mo khác bằng phương pháp truyền miệng, được tồn tại và duy trì thông qua các nghi lễ trong dân gian của người Mường. Hiện nay, Mo Mường được sử dụng chủ yếu trong các tang lễ hay nghi thức cầu sức khỏe, bình an của người Mường

Theo Thống kê của Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, di sản Mo Mường hiện nay còn tại 7 tỉnh, thành phố. Trong năm 2022-2023 tỉnh Đắk Lắk đã phối hợp với Viện Âm nhạc Quốc gia và các tỉnh có di sản Mo Mường xây dựng bộ hồ sơ quốc gia đệ trình Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc - UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể bảo vệ khẩn cấp.