Người thắp sáng giá trị văn hóa Tây Nguyên

Trải qua bao thăng trầm, Đoàn Ca múa Dân tộc Đắk Lắk đã có một hướng đi vững vàng, trở thành đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp, có một tiềm năng phong phú với một đội ngũ nghệ sĩ, diễn viên nhiều tài năng và bản lĩnh.

Một trong những hạt nhân nổi bật tôn vinh, lan tỏa những giá trị của nền nghệ thuật giàu giá trị truyền thống, đậm đà bản sắc xứ cao nguyên  là ông Y Kô Niê, nguyên Phó trưởng đoàn Ca múa dân tộc Đắk Lắk. Sau hơn 30 năm gắn bó và cống hiến trong lĩnh vực văn hóa, năm 2023, nhân kỷ niệm ngày thành lập ngành VHTTDL, ông vinh dự là một trong 78  gương điển hình tiên tiến trong toàn ngành được tuyên dương.  

Là người dân tộc Ê Đê, nhiều năm gắn với công tác bảo tồn, gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, Ông Y Kô Niê luôn trăn trở trước thực trạng nhiều giá trị văn hóa truyền thống dân tộc đang dần mai một. “Có quá nhiều yếu tố hiện đại thu hút mọi người, đặc biệt là giới trẻ. Nguy cơ mai một những giá trị truyền thống như tiếng nói, chữ viết, trang phục, nếp sống… đòi hỏi mỗi người phải nâng cao trách nhiệm giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc. Tôi luôn tâm niệm rằng bất cứ giá nào cũng phải góp sức mình trong hành trình bảo tồn, giữ gìn những vốn quý ấy”, ông Y Kô Niê tâm sự.

Mong muốn được cống hiến để những giá trị văn hóa truyền thống không bị mai một, biến mất đã trở thành dấu ấn sâu sắc trong sự nghiệp văn hóa của ông. Bắt đầu, từ một tuyên truyền viên của cơ sở thuộc huyện M’Drăk, làm công tác tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng và pháp luật của Nhà nước,  bằng năng lực của bản thân, ông được tuyển chọn và đưa về Đội Thông tin - Lưu động. Với các thành tích xuất sắc, ông được các cấp ủy và lãnh đạo đơn vị điều động công tác tại Sở VHTTDL, thực hiện nhiệm vụ sưu tầm nghiên cứu về lĩnh vực văn hóa dân tộc.

 Với tình yêu dành cho các giá trị truyền thống, ông đã tích cực tham gia công tác sưu tầm nghiên cứu văn học dân gian để phát huy và bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc. Ông tham gia dịch tiếng Việt sử thi Đam Săn, Khing Jú, Mdrong Dăm… cùng với Viện khoa học xã hội Việt Nam. 

Ông Y Kô Niê cũng đã tham gia viết đề tài khoa học cấp bộ mang tên “Sử thi Ê đê hiện nay: Nghệ nhân và việc trao truyền nghệ thuật diễn xướng”. Trong nhiều trang viết, bạn đọc có thể biết tới sự tồn tại của sử thi Ê Đê hiện nay qua nhiều tâm trạng, cảm xúc và đánh giá của nhiều đối tượng khác nhau. 

Không chỉ dừng lại đó, là người giữ hồn của đại ngàn Tây Nguyên, trong cương vị Phó trưởng đoàn Ca múa Dân tộc Đắk Lắk,  ông Y Kô Niê còn sưu tầm và biên soạn các tập sách về văn hóa truyền thống của dân tộc Êđê; mở các lớp bảo tồn những giá trị truyền thống như lời nói vần, dân ca, cồng chiêng…

 Ông cũng đã tham mưu xây dựng kế hoạch mở các lớp tập huấn bồi dưỡng để nâng cao năng lực cho cán bộ xã, phường làm công tác sưu tầm, bảo tồn văn hóa phi vật thể; soạn thảo tài liệu hướng dẫn cho các lớp tập huấn về công tác tổ chức, hoạt động nhà văn hóa cộng đồng cho các thành phần là già làng, trưởng thôn, buôn trên địa bàn tỉnh. 

Nuôi dưỡng tinh thần bảo tồn và gìn giữ văn hóa Tây Nguyên, ông Y Kô Niê cũng truyền ngọn lửa nhiệt huyết đó đến mọi người thông qua công tác tuyên truyền, lan tỏa giá trị của đại ngàn đến cộng đồng.

Ông tham gia viết kịch bản và dàn dựng trên 50 câu chuyện thông tin, đạt giải tuyên truyền viên giỏi trong các đợt Liên hoan Thông tin - Lưu động của tỉnh và toàn quốc. Ông còn là tác giả quyển sách kịch thông tin tuyên truyền “Người Tây Nguyên làm theo lời Bác”, dài 240 trang, gồm 14 kịch bản tuyên truyền, do Nhà Xuất bản Đắk Lắk xuất bản năm 2020. 

Với tài năng đặc biệt, nhiều tác phẩm nghệ thuật có sự tham gia của ông cũng đã thành công và để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng công chúng. Trong đó, có thể kể đến tiết mục hòa tấu “Knăm Hgơr còn thương nhau thì về”, đồng tác giả, đạt Huy chương Vàng tại Liên hoan Ca, Múa, Nhạc toàn quốc 2021 đợt II, do tỉnh Đắk Lắk đăng cai. Cũng tại Liên hoan, ông được đánh giá cao trong sáng tác mỹ thuật và đạt giải Vàng “Họa sĩ thiết kế và phối khí dàn dựng”. Ông cũng để lại ấn tượng với đông đảo quần chúng nhân dân trong vai diễn “Người tạc tượng”.  

Với những cống hiến không ngừng nghỉ cho việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống Tây Nguyên, những đóng góp của ông Y Kô Niê không chỉ giúp bảo vệ di sản văn hóa địa phương mà còn lan tỏa tinh thần xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam, bảo tồn các giá trị văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.